SSH (Secure Shell), uzak bir sunucuya güvenli bir şekilde bağlanmanızı sağlayan protokoldür. Özellikle sistem yöneticileri ve geliştiriciler tarafından sıklıkla kullanılan SSH, şifreli bir bağlantı sunarak veri aktarımını güvence altına alır. Bu makalede, Linux üzerinden SSH bağlantısı nasıl yapılır adım adım inceleyeceğiz.
1. SSH Nedir ve Neden Kullanılır?
SSH, verilerin ve komutların şifreli bir şekilde aktarılmasını sağlayan bir protokoldür. Telnet gibi eski protokoller, verileri şifrelemeden gönderirken, SSH tüm iletişimi şifreleyerek güvenliği artırır. Genellikle aşağıdaki amaçlar için kullanılır:
- Uzak sunucuya erişim sağlama
- Dosya transferi (SCP veya SFTP ile)
- Uzaktan komut çalıştırma
- Sunucu yönetimi
2. SSH Yapılandırması: Linux Üzerinde SSH Nasıl Çalışır?
SSH bağlantısı yapmak için ihtiyacınız olan iki temel bileşen vardır: bir SSH istemcisi ve bir SSH sunucusu. Linux sistemlerinde SSH istemcisi genellikle varsayılan olarak yüklüdür. SSH sunucusu ise, uzak sistemde çalıştırılması gereken bir hizmettir (genellikle openssh-server paketi).
3. SSH ile Bağlantı Kurma
SSH bağlantısı kurmak oldukça basittir. Temel komut yapısı şu şekildedir:
ssh kullanıcıadı@sunucu_ip_adresi
Örneğin, bir sunucuya “root” kullanıcısı ile bağlanmak için:
ssh root@192.168.1.10
Bu komut çalıştırıldığında, ilk kez bağlanıyorsanız sunucunun “fingerprint” bilgisini kabul etmeniz istenir. Ardından, kullanıcı şifresi girerek bağlantıyı sağlayabilirsiniz.
4. SSH Bağlantısında Kimlik Doğrulama Yöntemleri
SSH bağlantısında kimlik doğrulama için birkaç yöntem vardır:
- Şifre ile Kimlik Doğrulama: En yaygın kullanılan yöntemdir. Kullanıcı adı ve şifreyle kimlik doğrulaması yapılır.
- Anahtar Çifti ile Kimlik Doğrulama: Daha güvenli bir yöntemdir. Bir SSH anahtar çifti (private ve public key) oluşturulur. Public key sunucuya yerleştirilir, private key ise istemcide kalır.
Anahtar çifti oluşturmak için şu komut kullanılır:
ssh-keygen
Oluşturulan public key, sunucuya şu komutla kopyalanır:
ssh-copy-id kullanıcıadı@sunucu_ip_adresi
Bu işlemden sonra şifre girmek yerine otomatik olarak anahtar doğrulamasıyla giriş yapılabilir.
5. SSH Bağlantı Ayarlarını Özelleştirme
SSH bağlantı ayarlarını özelleştirmek için ~/.ssh/config dosyasını kullanabilirsiniz. Örneğin, sık kullandığınız sunucular için alias tanımlayabilirsiniz:
Host sunucum
HostName 192.168.1.10
User root
Port 22
Artık bu sunucuya sadece şu komutla bağlanabilirsiniz:
ssh sunucum
